Biblioteki

Żydowskie Stowarzyszenie Kulturalno-Oświatowe "Tarbut" (tarbut — z hebr. oświata, kultura) — , prowadzone przed I wojną światową i w okresie międzywojennym,  sieć żydowskich bibliotek z książkami w kilku językach.   Założone zostało w 1921 r., a zarejestrowane oficjalnie 11 marca 1922 r., w szybkim czasie objęło działalnością obszar całego kraju. Do 1928 r. istniało już 327 oddziałów z liczbą ok. 29 tys. członków. W swojej działalności “Tarbut” koncentrował się na prowadzeniu ochronek i szkół (elementarnych i zawodowych), organizacji kursów wieczorowych, uniwersytetów ludowych oraz rozwijaniu różnorodnej pracy oświatowej wśród dorosłych (kluby, czytelnie, biblioteki, koncerty, odczyty i wykłady). Zajęcia, w zależności od potrzeby, organizowano w języku hebrajskim, żydowskim lub polskim. Szczególnie jednak akcentowano język hebrajski i popularyzację przedmiotów judaistycznych.

Na terenie powiatu prężnie działało stowarzyszenie kulturalno-oświatowe Tarbut. Zrzeszało ono 70 członków. Najaktywniejszym działaczem  był Izaak Górski. Często organizował on pogadanki wieczorne oraz przedstawienia. Głównie jego członkami byli młodzi ludzie zauroczeni syjonistycznymi ideami. Stowarzyszenie to prowadziło bibliotekę i wypożyczalnie książek, która powstała w 1922 roku,  liczyła 1100 woluminów. Biblioteka otwarta była przez trzy dni w tygodniu i zawsze przyciągała wielkie grono czytelników, którzy wymieniali książki i na miejscu dyskutowali o nich, dzieląc się refleksjami  i wrażeniami dotyczącymi przeczytanych dzieł. Wiemy o tym dzięki zapisom pracującego tam bibliotekarza ( Meir Abelle).Przy bibliotece utworzona została także „Amatron-grupe”-koło amatorskie, które wystawiało przedstawienia teatralne. Prezentowano tam słynne sztuki, za każdym razem teatr był przepełniony, a każdą sztukę grano z wielkim powodzeniem parę razy.  Dochody z biletów dzielono na potrzeby własne i potrzeby miasta np. na Straż ogniową. Życie kulturalne miasta reprezentowali m.in. dwaj znani muzykanci Zelmer Majer i Beniamin Jaźwic. Biblioteka miała w mieście dużą liczbę czytelników i znacząco przyczyniła się do kształcenia intelektualnego młodzieży, która później odegrała tak wielką rolę we wszystkich żydowskich przedsięwzięciach.  Jedna ze szkół utrzymywana była przez stowarzyszenie kulturalno-oświatowe Tarbut, niestety nie istniała jednak długo z powodu finansowych problemów. Wiadomo, że żydowska młodzież bardzo aktywnie działała w stowarzyszeniu i angażowała się w jego różne przedsięwzięcia.